Το υπουργείο Περιβάλλοντος εξετάζει μείωση προστίμων για τα αυθαίρετα και νέα παράταση

Ανατροπές στον τρόπο υπολογισμού των προστίμων σε διαμορφωμένους οικισμούς αυθαιρέτων εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο του πολεοδομικού νομοσχεδίου που αναμένεται να υποβληθεί στη Βουλή έως τον Σεπτέμβριο. Με το σημερινό καθεστώς, οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές που βρίσκονται σε μεγάλους δήμους, όπως π.χ. το Ηράκλειο Κρήτης, καλούνται να πληρώσουν υπέρογκα πρόστιμα που φτάνουν τις 30 έως 50 χιλιάδες ευρώ για να τα νομιμοποιήσουν με βάση τον ισχύοντα νόμο 4178/2013. Το υπουργείο εκτιμά ότι αυτός είναι ο βασικός λόγος που έως τώρα δεν έχει καταγραφεί ο αναμενόμενος αριθμός αυθαιρέτων.

Η πρόταση, που βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας, προβλέπει ότι το πρόστιμο στις περιοχές αυθαιρέτων θα καθορίζεται με βάση το κόστος διαμόρφωσης του παράνομου οικισμού σε οργανωμένη πόλη. Αυτό σημαίνει ότι θα εκπονείται το πολεοδομικό σχέδιο, από το οποίο θα προκύπτουν οι ανάγκες σε δρόμους, πλατείες και κοινωνικές υποδομές, ενώ το κόστος τους θα επιμερίζεται στους ιδιοκτήτες με βάση την αξία του ακινήτου τους. Με αυτό τον τρόπο θα πληρώσουν λιγότερα και μόνον για να καλύψουν το περιβαλλοντικό ισοζύγιο που αντιστοιχεί στον παράνομο οικισμό. Εχει επίσης αποφασιστεί η απαλλαγή των ιδιοκτητών για αυθαιρεσίες μικρής κλίμακας. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται αλλαγές στο εσωτερικό μιας οικοδομής, π.χ. κατασκευή σκάλας ή μεταφορά παραθύρου σε άλλη θέση, που δεν επηρεάζουν τους όρους δόμησης.

Η τακτοποίηση θα γίνεται με υποβολή απλής δήλωσης από τον ιδιοκτήτη, ενώ σήμερα συνοδεύεται και από πρόστιμο τουλάχιστον 500 ευρώ. Στον αντίποδα, θα υπάρχουν υψηλά πρόστιμα σε αυτούς που έχουν παραβιάσει τους όρους δόμησης της περιοχής, όπως η κατασκευή επιπλέον ορόφου. Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης έχει δημόσια τοποθετηθεί ότι θα δοθεί έμφαση στην πρόληψη της παράνομης δόμησης και όχι στην εκ των υστέρων φορολόγησή της. Έχει επίσης υποσχεθεί ότι δεν θα υπάρχει οριζόντια αντιμετώπιση των αυθαιρέτων, ενώ θα επιβαρυνθούν με ευαισθησία ιδιοκτήτες που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Οι αλλαγές που ετοιμάζει το υπουργείο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα συνδυαστούν με την καταγραφή όλων των οικοδομών και την υποχρέωση ηλεκτρονικής «ταυτότητας» για όλα τα περίπου 5,5 εκατ. ακίνητα, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του μέτρου έως το 2020. Με αυτόν τον τρόπο θα καταγραφούν όλες οι αλλαγές που έχουν γίνει σε ένα ακίνητο μετά την έκδοση της οικοδομικής άδειας, αλλά θα «φακελωθούν» και όλες οι παρανομίες. Θα καταγραφούν επίσης οι επεμβάσεις που έχουν γίνει λόγω σεισμών, ώστε να ενημερωθούν και να προστατευτούν οι μελλοντικοί αγοραστές από πιθανό «κουκούλωμα» των ζημιών. Για όλους αυτούς τους λόγους, μελετάται να δοθεί νέα παράταση και μετά τον Οκτώβριο, οπότε λήγει η προθεσμία δήλωσης αυθαιρέτου. Θα συνοδεύεται όμως από υψηλά πρόστιμα για όσους δεν τακτοποιήσουν τις πολεοδομικές παρανομίες του ακινήτου τους.