Οι τελικές αποφάσεις για 700.000 αυθαίρετα, μέσα στον Αύγουστο • Δασικοί Χάρτες & Οικιστικές Πυκνώσεις

Μικρής διάρκειας πίστωση χρόνου πρόκειται να δώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος για περιοχές σε Ανατολική και Δυτική Αττική, Κυκλάδες, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Κοζάνη, Μαγνησία και Καρδίτσα, των οποίων η προθεσμία για την υποβολή αντιρρήσεων επί των αναρτημένων δασικών χαρτών λήγει στις 30 Αυγούστου.

Παράλληλα, εντός του μήνα το ΥΠΕΝ θα έχει αποφασίσει για την «καυτή πατάτα» των οικιστικών πυκνώσεων που παρέλαβε από την προηγούμενη ηγεσία. Σε δεύτερο χρόνο, στο μικροσκόπιο θα μπει η εξαγορά εκχερσωμένων εκτάσεων που κρίθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας ως αντισυνταγματική.

Εμπλοκές όμως έχουν και οι ιδιοκτήτες αφού αντιμετωπίζουν την ασυνεννοησία μεταξύ Διευθύνσεων Δασών και Επιτροπών για τα πρόδηλα σφάλματα, με το απόλυτο αλαλούμ να αφορά τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων πάλι, οι οποίες κινούνται με πολύ αργούς ρυθμούς και αυτό έχει ως αποτέλεσμα για τα επόμενα τουλάχιστον 4 χρόνια οι μεταβιβάσεις και οι πωλήσεις ακινήτων να… παγώσουν.

Στον αέρα

Οπως εξηγεί στον Ελεύθερο Τύπο η αγρόνομος – τοπογράφος – μηχανικός, Γραμματή Μπακλατσή, χιλιάδες ιδιοκτήτες βρίσκονται στον αέρα αφού εδώ και 2 χρόνια που υποβάλλονται αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών δεν έχουν κριθεί από τις αρμόδιες επιτροπές. «Σύμφωνα με το νόμο αφού εξεταστούν όλες οι αντιρρήσεις τότε θα γίνει η κύρωση του δασικού χάρτη της περιοχής και με βάση αυτόν θα ξέρουμε τελεσίδικα ποιες είναι δασικές και ποιες ιδιωτικές εκτάσεις». Εκτιμάται, δε, ότι οι πρώτες Επιτροπές Αντιρρήσεων θα ολοκληρώσουν το έργο τους σε ακόμα 2 χρόνια, δεδομένου των ρυθμών που λειτουργούν. Στη συνέχεια, θα πρέπει όλες οι αποφάσεις να περαστούν στο χάρτη από την αρμόδια Διεύθυνση Δασών. «Επομένως για 4-5 χρόνια σταματούν οι μεταβιβάσεις ακινήτων που βρίσκονται σε αντιδικία με το Δημόσιο», καταλήγει η κ. Μπακλατσή.

Δασικά αυθαίρετα

Σύμφωνα με πηγές, εντός του μήνα αναμένεται να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για το ζήτημα των οικιστικών πυκνώσεων, που είναι επί της ουσίας τα δασικά αυθαίρετα, μια ακόμη «βόμβα» δηλαδή, που καλείται να… απασφαλίσει το ΥΠΕΝ, καθώς υπάρχουν οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκριναν ότι είναι αντισυνταγματικές. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση έχει ανοίξει τα χαρτιά της όσον αφορά την πάταξη της άναρχης δόμησης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αποκάλυψη του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Δημήτρη Οικονόμου, στον «Ε.Τ.», που, όπως είπε, δεν πρόκειται να έρθει νέος νόμος αυθαιρέτων. Ετσι, το υπουργείο εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους θα κινηθεί για να μην υπάρξει εμπλοκή με τη δασική νομοθεσία, αλλά και να μην ανοίξει «παραθυράκι» στους εν δυνάμει καταπατητές.

Οπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, προτεραιότητα θα δοθεί στους δήμους που δεν κατέθεσαν τα όρια οικισμού και έχουν αφήσει τους ιδιοκτήτες τους μετεώρους, αφού δεν υπέβαλαν και εκείνοι με τη σειρά τους αντιρρήσεις επί των αναρτημένων δασικών χαρτών. Σε αυτή τη φάση, όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά. Αν δηλαδή θα διαδεχθεί νέος νόμος την υπάρχουσα κατάσταση ή θα αναρτηθούν εκ νέου χάρτες για τις περιοχές που εξαιρέθηκαν και θα βγουν παράλληλα οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις.

Σημειώνεται ότι οι πρώην υπουργοί ΠΕΝ Γιώργος Σταθάκης και Σωκράτης Φάμελλος, στο παρά πέντε των εκλογών κατέθεσαν νομοσχέδιο περί οικιστικών πυκνώσεων, σε μια προσπάθεια να εναρμονιστούν με όσα ανέφερε το ΣτΕ στην απόφασή του. Υπενθυμίζεται ότι ως οικιστική πύκνωση είχε οριστεί η ομάδα 50 κτιρίων σε έκταση έως 25 στρέμματα, 100 κτιρίων για 100 στρέμματα και 200 κτιρίων για 400 στρέμματα.

Μπλόκο

Η Ολομέλεια είχε κρίνει πως ο νόμος Τσιρώνη, δηλαδή οι οικιστικές πυκνώσεις, είναι αντισυνταγματικός. Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος είχε εξαιρέσει προσωρινά από την ανάρτηση των δασικών χαρτών τις οικιστικές πυκνώσεις (σύνολο κτιρίων εντός δασών που υπολογίζονται γύρω στις 700.000) και είχαν υποδείξει σχεδόν στο σύνολο τους οι δήμοι (εκτός από 24 ΟΤΑ), για να συμπεριληφθούν σε δεύτερο χρόνο στην ανάρτηση. Στο ενδιάμεσο διάστημα το ΥΠΕΝ ετοίμασε και παρουσίασε το νέο νόμο για τα δασικά αυθαίρετα, με τον οποίο προβλεπόταν, μεταξύ άλλων, η διατήρηση κτισμάτων έως και 25 χρόνια. Ωστόσο, με την απόφαση του ΣτΕ που βάζει φρένο στους καταπατητές – αναφέροντας χαρακτηριστικά πως οι αυθαιρετούχοι δεν πρέπει να επιβραβεύονται, το υπουργείο έμεινε μετέωρο.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο που κατατέθηκε αλλά δεν προχώρησε, προέβλεπε τη διατήρηση των αυθαίρετων κτισμάτων που έχουν χτιστεί εντός δασών και συγκεκριμένα εντός οικιστικών πυκνώσεων για 25 χρόνια αντί για έως 40 που έλεγε η προηγούμενη ρύθμιση. Παράλληλα, το ΥΠΕΝ τόνιζε πως ήταν σε απόλυτη συνάρτηση με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε ότι είναι αντισυνταγματικές οι προηγούμενες διατάξεις και έτσι η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα γινόταν και στα ιώδη περιγράμματα, όπου είχαν εξαιρεθεί. Για όσους πολίτες έχασαν την προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων εξαιτίας της εξαίρεσης από τους δήμους θα είχαν το χρόνο να τις κάνουν, ενώ η μπουλντόζα θα έριχνε κτίσματα που έχουν χτιστεί σε περιοχές Νatura, δάση, αιγιαλό, εθνικών δρυμών κ.λπ.

Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει το WWF και το ΓΕΩΤΕΕ, τα οποία ζητούσαν ακύρωση της επίμαχης υπουργικής απόφασης ως αντισυνταγματικής και παράνομης.

Εκχερσωμένες εκτάσεις

Οσον αφορά την απόφαση εξαγοράς των εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων, το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ έκρινε ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις του 2014 και 2017 με τις οποίες δόθηκε η δυνατότητα εξαγοράς εκτάσεων έναντι τιμήματος, κρίνοντας ότι προσβάλλουν τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος αλλά και τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και του Κράτους Δικαίου. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, με διαδοχικές παρατάσεις και την τελευταία να λήγει στις 8 Αυγούστου του 2020, είχε νομοθετήσει έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους αγρότες να εξαγοράσουν τις εκτάσεις που εμφανίζονται στο δασικό χάρτη ως δασικές και εκχερσώθηκαν για γεωργική εκμετάλλευση πριν από τις 11 Ιουνίου 1975.

Μεταξύ άλλων, το υπόμνημα ανέφερε ότι τον Νοέμβριο του 2018 είχαν υποβληθεί 32.373 αιτήματα εξαγοράς έκτασης εκχερσωθείσας προ του 1975 (9.400 αιτήματα στην Αποκεντρωμένη Πελοποννήσου- Δυτικής Ελλάδας – Ιονίου για εκτάσεις 80.000 στρ.). Επιπλέον, 31.066 ακόμα αιτήματα εξαγοράς του δικαιώματος διατήρησης της παράνομης χρήσης (9.896 αιτήματα στην Αποκεντρωμένη Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, 19.420 στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης).

Υπενθυμίζεται ότι στο ΣτΕ προσέφυγε το 2017 η Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΔΔΥ) και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ).

Αλαλούμ

Την ίδια ώρα, αλαλούμ επικρατεί και με τη διαδικασία εξέτασης των πρόδηλων λαθών. Μάλιστα, με μηνύσεις απειλούν οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες εκτάσεων καθώς πήραν θετική απάντηση από τη Διεύθυνση Δασών και στη συνέχεια οι υποθέσεις τους στάλθηκαν στιε αρμόδιες Επιτροπές Αντιρρήσεων για επικύρωση και χωρίς να τους καλέσουν απέρριψαν το αίτημα και δεν έκαναν δεκτή τη γνώμη της Διεύθυνσης. Με πιο απλά λόγια, έλαβαν δύο αντικρουόμενα επίσημα χαρτιά του κράτους, με το ένα να γίνεται δεκτό και το άλλο να απορρίπτεται.
Οι περιοχές που… τρέχει η διαδικασία ανάρτησης έως το τέλος του μήνα

Σε διαδικασία ανάρτησης μέχρι τις 30/8/2019 είναι οι περιοχές:

• Ανατολικής Αττικής (1. Δήμων Αμαρουσίου, Ν. Ιωνίας, Καισαριανής, Ζωγράφου, Βύρωνα, καθώς και των δημοτικών ενοτήτων:
  α) Μελισσίων Δήμου Πεντέλης, β) Φιλοθέης δήμου Φιλοθέης – Ψυχικού, γ) Πικερμίου & Ραφήνας Δήμου Ραφήνας – Πικερμίου, δ) Ν. Μάκρης Δήμου Μαραθώνα, 2. Δήµου Χαλανδρίου και των δηµοτικών ενοτήτων: α) Γλυκών Νερών & Παιανίας Δήµου Παιανίας, β) Σπάτων Δήµου Σπάτων – Αρτέµιδας, γ) Χολαργού Δήµου Παπάγου – Χολαργού, Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής), προκαποδιστριακός ΟΤΑ Κρωπίας.
• Δυτικής Αττικής (Προκαποδιστριακού ΟΤΑ: Μεγαρέων Π.Ε. Δυτ. Αττικής)
• Κυκλάδων (πρώην ΟΤΑ Ανω Μεράς της ν. Μυκόνου, Αδάμαντα ν. Μήλου, Ανάφης, ν. Ανάφης, Ανω Μεριάς, Φολεγάνδρου, ν. Φολεγάνδρου, Σικίνου ν. Σικίνου, Οίας, Ημεροβιγλίου, Βουρβούλου, Θήρας, Καρτεράδου, Μεσσαριάς, Βόθωνα, Εξω Γωνίας, ν. Θήρας και Θηρασιάς, ν. Θηρασιάς Κυκλάδων).
• Θεσσαλονίκης: Δημοτικών ενοτήτων Αμπελοκήπων και Μενεμένης του Δήμου Αμπελοκήπων Μενεμένης, δημοτικής ενότητας Ιωνίας (Διαβατά-Νέα Μαγνησία) του Δήμου Δέλτα, δημοτικών ενοτήτων Θεσσαλονίκης και Τριανδρίας Δήμου Θεσσαλονίκης, δημοτικών ενοτήτων Ελευθέριου-Κορδελιού και Ευόσμου του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, δημοτικών ενοτήτων Αγίου Παύλου, Νεαπόλεως, Πεύκων, Συκεών του Δήμου Νεάπολης-Συκεών, δημοτικών ενοτήτων Ευκαρπίας, Πολίχνης, Σταυρούπολης του Δήμου Παύλου Μελά, δημοτικών ενοτήτων Πανοράματος και Πυλαίας του Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη και της δημοτικής ενότητας Ωραιοκάστρου του Δήμου Ωραιοκάστρου.
• Δράμας: (Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων της Π.Ε. Δράμας, εξαιρουμένων των Προκαποδιστριακών ΟΤΑ Δράμας, Κεφαλαρίου, Καλαμπακίου, Καλαμώνος, Αγίου Αθανασίου και Μεγάλου Αλεξάνδρου).
• Κοζάνης (προκαποδιστριακού ΟΤΑ Κοζάνης του Δήμου Κοζάνης της Π.Ε. Κοζάνης).
• Μαγνησίας: Προκαποδιστριακοί ΟΤΑ Βόλου, Νέας Αγχιάλου, Αλοννήσου και Σκιάθου.
• Καρδίτσας: Το σύνολο της Περιφερειακής Ενότητας.